เนื้อหาคำภีร์ครรภ์ทรักษา ถอดความจากต้นฉบับเดิมได้ดังนี้ (ตัดตอนมาเฉพาะตอนต้น โดยคงการจัดรูปเล่มดังเดิม)

ข้าพเจ้าหมอปรัดเล, ได้ทำตำราปลูกฝีดาษถวาย, ได้รับพระราชทานรางวันแล้ว, แลได้ ให้กราบทูลพระกรรุณา ไว้ว่า,จะทำตำรารักษาหญิงคลอดบุตรถวายนั้น, เนิ่นช้ามาเพราะข้าพเจ้ายังมีธุระอยู่หลายประการ. บัดนี้ธุระ ค่อยเบาบางแล้ว, ข้าพเจ้าจึ่งได้ทำตำราคลอดบุตรนี้ถวาย. ซึ่งข้าพเจ้าตั้งใจจะจัดแจงตำรานี้ถวายนั้น, เพราะ ได้เหนเหตุ ๓ ประการ คือ ในเมืองนี้หญิงคลอดบุตรได้โดยยากลำบากนัก. ข้าพเจ้ามีความเมตาปราฐนาจะช่วย สำแดงวิธีรักษาครรภ์ไว้ ให้เหนเปนอย่างจะได้รักษาโดยง่ายโดยสดวกนั้นประการหนึ่ง. ประการหนึ่งข้าพเจ้า เหนว่า, ทารกที่เกิดมานั้นมักมีโรค, มักตายเรวเปนอันมาก เพราะเฃารักษาโดยเหนวิประลาศ. ประการหนึ่ง ข้าพเจ้าได้ค้นดูตำราอย่างอเมริกา,แลตำราเมืองอังกฤษ, แลตำราเมืองอื่นๆ, เปนหลายเมือง, พิจาระณาดูเหน ว่า, ตำราอันใดเปนอย่างดีวิเสศ, ควรเชื่อฟังได้,ข้าพเจ้าจึ่งได้กระทำตามตำรานั้น, มาช้านานหลายปีแล้ว. แลฝ่ายพวกหมออเมริกา, แลหมออังกฤษทั้งปวง, ก็ได้กระทำตามตำราที่ดีที่ถูกต้องนั้น, มานานหลายร้อยปี แล้ว, จึ่งมีคุณแก่ชาวเมืองอเมริกา, แลเมืองอังกฤษนั้นมาก. บัดนี้ข้าพเจ้าจะจัดแจงตำราคลอดบุตรนี้, แต่โดยย่อภอให้เหนเปนใจความก่อน, ด้วยตำราคลอดบุตรนี้, เปนตำราใหญ่กว้างขวางนัก, จะแปลออกให้สิ้น เสรจยังไม่ได้ จะคัดเอาเป็นแต่ใจความภอรักษาได้ก่อน. ต่อเมื่อหมอหลวงเหนด้วย, เชื่อฟังแล้ว, ข้าพเจ้าจึ่งจะ จัดแจงให้กว้างขวางออกไปต่อภายหลัง.

๑. มูลเหตุที่พิมพ์

เมื่อเข้ามาถึงในสยามงานสำคัญของหมอบรัดเลคือ การนำเอาวิธีปลูกฝีป้องกันไข้ทรพิษ เข้ามาใช้ในการแพทย์ เมืองไทย โดยได้ทดลองเพาะหนองเชื้อขึ้นเองในกรุงเทพ ฯ ได้สำเร็จ ภายหลังเมื่อ ทำการปลูกฝีมากขึ้น หมอบรัดเลได้เขียนบทความอธิบายถึงวิธีการปลูกฝีในวันที่ ๒๗ มีนาคม พ.ศ.๒๓๘๒ (ค.ศ. ๑๘๓๙) พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ ได้พระราชทานรางวัลให้ ๓ ชั่ง (๒๕๐ บาท) ซึ่งเป็นจำนวนที่ มากในสมัยนั้น

หมอบรัดเลได้กล่าวตอบต่อเจ้าพระยาพระคลัง เมื่อไปรับเงินรางวัลพระราชทานว่า จะนำเงินนี้ไปใช้จ่าย ในการเขียนตำราผดุงครรภ์ เพื่อเป็นความรู้สำหรับหมอหลวงและหมอชาวบ้านโดยทั่วไป ภายหลังก็สำเร็จ เป็นตำราแพทย์แผนปัจจุบัน ชื่อว่า "คำภีร์ครรภ์ทรักษา"

๒. เล่าเรื่องพระเจ้าให้กำเนิดมนุษย์

ตามความเชื่อของคริสต์ศาสนา ในคำภีร์พระยะโฮวากล่าวว่าพระเจ้าเป็นผู้บันดาลทุกสิ่ง รวมทั้งกำเนิดมนุษย์ คนแรก คือ อาดาม ดังนั้นความเชื่อที่สัมพันธ์กับคริสต์ศาสนาของหมอบรัดเล จึงเห็นว่า พระเจ้าให้กำเนิด มนุษย์

๓. สันถารอุทร

อุทรนั้นก็คือ มดลูก บทนี้ว่าถึงสัณฐานหรือลักษณะของมดลูก ขนาดเมื่อยังไม่ตั้งครรภ์มีขนาดเท่าไร ประกอบด้วยส่วนใดบ้าง

๔. ลักษณะระดู

ระดูหรือประจำเดือน ตามความเชื่อแบบเดิมว่าเป็นเรื่องของอำนาจพระจันทร์ (เป็นการดึงดูดของข้างขึ้นข้างแรม ซึ่งมีกำหนดระยะเวลา ๒๘ วัน ใกล้เคียงกับการมาของประจำเดือน)

ส่วนเหตุผลของการมีระดูหรือประจำเดือน เป็นเพราะยังเพราะครรภ์ไม่ได้ตั้งขึ้น(ไม่ได้ตั้งท้อง) จากนั้นจึงว่าถึง ลักษณะของระดู เหตุที่ทำให้เกิดระดู (เป็นการสุดวิสัยที่มนุษย์จะรู้ ในตำราจึงว่าเป็นเพราะพระเจ้าสร้างสรรค์ขึ้น)

๕. การเกิดของครรภ์

การเกิดของครรภ์คือ น้ำสัมภาวะของพ่อและแม่เจือปนกัน เมื่อมีการสังวาสของชายหญิง เม็ดเล็กฝังในฝัก (ตัวอ่อนฝังลงในมดลูก)

๖. การจำเริญของชีวิตในครรภ์

เกิดจากโอชะอาหารที่มารดากินซึมซาบแก่ทารก ไปทางสายรกใหญ่ เข้าถึงสะดือตลอดขึ้นจนหัวใจทารก หัวใจทารกสูบเข้าแล้วเบ่งฉีดออกให้ซึมซาบไปทั่วกายทารก แล้วเจริญเป็นเนื้อและเป็นกระดูก เป็นเส้นอาการ ทั้งหมดทั่วทั้งกาย.

๗. ลักษณะทารกที่อยู่ในครรภ์

ตั้งแต่เป็นตัวอ่อน จนถึง ๑ เดือน ๒ เดือน และ ๙ เดือน กระทั่งถึงกำหนดคลอด

๘. ลักษณะครรภ์

ตั้งแต่เริ่มตั้งท้อง กระทั่งคลอด

๙. กระดูกศีรษะทารก

ตั้งแต่คลอดออกมา กระทั่งกระทั่ง ๓ ปี จึงประสานติดชิดกัน

๑๐. อาการมีครรภ์ หรือไม่มี

อาการต่างๆที่บ่งบอกว่าตั้งครรภ์ เช่น เมื่อตั้งครรภ์จนถึง ๔ เดือนมารดานั้นขอบตาสองข้างเขียวจมูกแฟบเข้า เต้านมก็เต่งโตขึ้นหน่อย รวมทั้งการอยากกินหรือไม่อยากกินอาหาร

๑๑. การแท้ง

ลักษณะการแท้ง การรักษาอาการปวดจากการแท้ง เช่น ฝิ่นหุนหนึ่ง เจือด้วยน้ำอ้อยใช้รับประทาน

๑๒. อาการใกล้คลอด

ลักษณะที่บ่งบอกว่าใกล้ถึงการกำหนดคลอด การเจ็บปวดเมื่อใกล้คลอด การทำให้หญิงคลอดรู้สึกบรรเทา ความเจ็บปวดและคลายความกังวล

๑๓. แก้ทางปะสะวะ

ในขณะใกล้คลอด ควรให้ถ่ายปัสสาวะ ถ้าไม่ออกให้ใช้ยาช่วย

๑๔. การพยาบาลเมื่อทารกคลอด

ข้อควรทำและข้อห้าม เพื่อความปลอดภัยแก่และเด็ก

๑๕. การคลำอุทร

การคลำอุทรเมื่อทารกคลอดออกมาแล้ว เพื่อกำจัดรกออกจากช่องท้องให้สะอาด

๑๖. การทำความสะอาดแม่และเด็ก

การเช็ดล้างทำความสะอาดมารดาหลังคลอดรวมทั้งเด็กทารก

๑๗. การให้นม

การให้นมทารกโดยนมแม่ และกรณีที่นมแม่ไม่พอเลี้ยงทารก

๑๘. วิธีรักษามารดาเมื่อคลอดแล้ว

ในเดือนหนึ่งหลังคลอด การรับประทาน การกินการอยู่หลังคลอด

๑๙. น้ำคาวปลา

น้ำคาวปลานั้นเกิดจากเส้นโลหิตที่ติดพื้นอุทร เนื่องกับรกนั้นขาดออกจากกัน เมื่ออุทรยังไม่รวบรัดเข้าชิดสนิดดี โลหิตก็ไหลออกจากเส้นโลหิตที่ขาดออกจากกันนั้น อาการและการแก้ไขเมื่อมีน้ำคาวปลา

๒๐. ทารกฝาแฝด

การสังเกตลักษณะครรภ์ที่เป็นทารกฝาแฝด การช่วยในการคลอดทารกฝาแฝด

๒๑. อาการการตกเลือด

อาการการตกเลือด และการแก้ไขเหตุของการตกเลือด การบรรเทาอาการ เช่นให้หมอสวนด้วยยาขนานหนึ่ง คือ อะสิตัศะปลำไบหนัก ๒ หุนผสมกับน้ำ เป็นต้น

๒๒. สัณฐานทารกเมื่อจะออกจากครรภ์

การสังเกตว่าอวัยวะใดของทารกอยู่ตรงช่องออก โดยธรรมดาเวลาคลอดย่อมหันศีรษะออก แต่อาจมีลักษณะที่ แตกต่างไปบ้างโดยการสังเกตตำแหน่งต่างๆ เช่น ขวัญที่ศีรษะเด็ก กระหม่อมอ่อน เป็นต้น การอธิบายนี้มีแผ่น ภาพประกอบด้วย การสังเกตความแตกต่างนี้จะทำให้ทราบว่าทารกจะคลอดยากหรือง่ายอย่างไรด้วย

ต่อจากเนื้อหาจะเป็นคำอธิบายแผ่นภาพ และแผ่นภาพประกอบประมาณ ๕๐ ภาพเป็นส่วนท้ายสุด โดยอธิบายในหัวข้อดังต่อไปนี้

เครื่องมือช่วยทำคลอดในสมัยนั้น ซึ่งกล่าวว่าโดยมากไม่ค่อยได้ใช้เครื่องมือ มีสัดส่วนที่ใช้ประมาณ ๕๐๐ - ๖๐๐ : ๑ ( คือจำนวนเด็ก ๕๐๐- ๖๐๐ คน จึงจะได้ใช้เครื่องมือช่วยคลอด ๑ คน)